Podgorzałka

Podgorzałkę zwano niegdyś kaczką białooką, a prof. Taczanowski pisał o niej:
Lusterko, oko i pokrywy podogonowe białe; u samca głowa i piersi rdzawo czerwone, u samicy rdzawo brunatne.

Stary samiec w godowej odzieży ma głowę, szyję i piersi rdzawo czerwone, z brunatną na szyi obróżą i plamką białą na podbródku; płaszcz brunatno czarny, drobniutko rudawo popylony i słabo zielono i purpurowo połyskujący; boki brunatno rdzawe; podbrzusze brudno szare, białawo popylone; środek brzucha i pokrywy podogonowe czysto białe; kuper czarny. Na czarniawych skrzydłach mocniejszy zielonawy połysk niż na płaszczu, lusterko białe, czarniawą széroką smugą zakończone, białe środki lotek piérwszorzędnych i cały spód skrzydła. Dziób tego kształtu i proporcyj jak u poprzedzającej, modrawo czarny; nogi sinawe, z czarnemi płetwami; tęcze białe.

U samicy kolory bledsze, mniéj czyste i mniéj odznaczone; głowa z szyją i piersią rdzawo brunatna, z białawem podgardlem; na bokach ciała kolor podobny piersiom, lecz więcéj spłowiały; płaszcz ciemno brunatny, ze rdzawemi brzegami; skrzydła bledsze niż u samca, środki lotek piérwszorzędnych bledsze od końców i brzegów, lecz nie białe; środek brzucha brudno biały, be nagłego odgraniczenia.
Samiec w odzieży letniej mało się różni od wiosennego, kolor głowy nie tak ma czysty i wybitny, jakby brudniejszy, znacznie ciemniejszy na wiérzchu głowy, na bokach ciała więcéj brunatnawy, na wyższej części pleców brzegi piór wyraźniej rdzawe.
Młode w piérwszém piérzu podobne do starej samicy, najłatwiej dadzą się rozpoznać po kolorze spodnich części ciała, podobnie jak na młodych gatunku poprzedzającego, skombinowanym przez rdzawe na szyi i piersiach, a płowe na brzuchu, rzadkie końcówki po szarych w środku piórach; na podbródku o wiele mniejsza biaława przestrzeń; pokrywy podogonowe płowe, cokolwiek ciemno poplamione.

Pisklę puchowe. wiérzch głowy, tył karku i wiérzch ciała oliwkowo brunatny; całe boki głowy zajmując okolicę nadoczną, boki szyi i spód zielonkowato żółtawe; podbrzusze sadzowate, zostawiając cienki pasek na środku i podogoniu brudno żółtawego koloru; na grzbiecie ponad skrzydłami i przed nasadą ogona dwie pary plam żółtawych.
Jaja znacznie mniejsze niż u poprzedzającej, podobnego kształtu, blado żółtawe, niekiedy wpadające w bardzo słaby odcień szarawy lub zielonawy.

Mieszka w Europie i w Azyi; u nas najpospolitsza ze wszystkich podgorzałek, na przelotach znajduje się obficie na wszystkich większych wodach, lecz zapada i na mniejszych; na ląg wszędzie zostaje po całym kraju na stawach, jeziorach, bagnach i rzékach wolno płynących i rozlewających się po łąkach, mających odnogi, zarosłe łachy itp., w ogóle po dużych jak i po małych wodach, nierzadko po polnych małych jeziorkach i bagienkach; potrzebuje jednak placów głębokich i czystych pomiędzy zaroślami trzcinnemi lub łozowemi. Przylatuje w Kwietniu, zabawia do późnej jesieni, zdarza się, lubo bardzo rzadko, wśród zimy.
Bardzo łatwo poznać ją w locie, wydaje się bowiem czarna z wielką białą przestrzenią na skrzydłach. Odzywa się podobnie jak poprzedzająca: kre-kre-kre... lecz nie tak grubo. Żywi się więcéj roślinami wodnemi niż zwiérzęcemi pokarmami, zlatuje się nawet na mannę razem z kaczkami właściwemi, a nawet niekiedy i w pola na zboża dojrzałe.

Gnieździ się zawsze przy wodzie, po kępach, spławach lub pod nadbrzeżnemi krzakami, niekiedy nawet w gałęziach na parę stóp nad ziemią, zawsze w miejscu trawą świeżą ub suchą doskonale zasłonionem. Gniazdo podobne poprzedzającej. Jaj niesie 7 do 12. Mięso na równi cenione z cyrankami, pomimo spasienia się nie nabiera nieprzyjemnego zapachu.