środa, 19 listopada 2014

Płaskonos

Prof. Waga nazywał płaskonosa płytonosem korsuniem, a prof. Taczanowski opisywał tak:
Lusterko zielone, z białą smużką od przodu i od tyłu; pokrywy skrzydłowe modrawe; u samca głowa zielono błyszcząca, spód szyi i piersi białe, brzuch rdzawy.
Stary samiec w odzieży godowej ma głowę wraz z wyższą częścią szyi zielono błyszczącą, zmieniającą się w odblaski fijoletowy, błękitnawy i w popielatawe popylenie; sam wiérzch czaszki, przód twarzy i podgardle z przednią stroną szyi czarniawe, bez połysku; niższa część szyi z wyższą częścią piersi i boki pleców białe; brzuch rdzawy; plecy, grzbiet i kuper czarniawe, z lekkim zielonym połyskiem, na pokrywach ogonowych wiérzchnich i spodnich czarnych mocny zielony połysk; boki podbrzusza białe. Pokrywy skrzydłowe modre, z pokostowym połyskiem; lusterko zielone, mocno błyszczące, z széroką białą opaską od przodu, na tyle zaś u niektórych tylko wązki pasek; na czarniawych barkówkach biała przez środek smuga, na bocznych kolor modry żywszy, czyściejszy i mocniej połyskujący niż na pokrywach skrzydłowych; lotki ciemno brunatne; sterówki blado szare, biało brzeżyste, środkowe czarne, brzegami biało popylone. Dziób czarny; nogi żółte; tęcza cytrynowo żółta.
Samicy skrzydła jak u samca, z mniéj pięknym kolorem pokryw; ogólny koloryt zbliżony do kaczek właściwych, ciemniejszy niż i krzyżówki; na plecach pióra brunatne, z bledszemi, mało odznaczonemi brzegami; spód brudno rudawy, ciemniéj gęsto plamisty. Dziób brunatny; nogi i tęcze jak u samca.
Samiec w letniej odzieży podobny do samicy, odznacza się zawsze żywszym kolorem pokryw skrzydłowych, na spodzie szyi i piersiach ma pióra jaśniejsze, światło płowe, regularnie łuseczkowane brunatnemi prążkami równolegle od brzegu każdego pióra leżącemi; plamkowanie całego brzucha drobniejsze i wyrazistsze. Dziób zawsze czarny.

Młode w piérwszém piérzu podobne do samicy, lecz zawsze ciemniejsze, a mianowicie spoód ciała mają jednostajniejszy, gdyż ciemne plamy pokryte są rdzawo rudemi końcówkami. Samca odznacza mocniejszy modry kolor pokryw skrzydłowych.
Pisklę puchowe. wiérzch głowy, cienka smużka wzdłuż tylnej strony karku i cały wiérzch ciała ciemno brunatne; spód brudno żółtawy, najczystszy na środku brzucha; za i przed okiem długa kresa brunatna; na uchu takaż plama; po bokach grzbietu i kupra dwie pary dużych plam białawych. Dziób bardzo słabo rozszérzony, brunatny, z żółtym noskiem i żuchwą.
Barwa jaj żółtawo lub zielonawo szara, bardzo blada.

Płaskonosa rozmieszczenie jest bardzo obszérne, zamieszkuje on bowiem całą półkulę północną starego i nowego lądu, lecz wszędzie jest nieliczny. U nas znajduje się wszędzie nad większemi wodami, w ilości zapewne jeszcze mniejszej od rożeńca. Z wiosny pokazuje się parami, niekiedy przy stadach cyranek, skoro tylko lody rozpuszczą; w małej ilości zostaje na naszych wodach dla wyprowadzenie potomstwa; całkowicie odlatuje do końca Października. Przelot ich na północ jest bardzo mały.
Przebywa głównie po zalewach łącznych, przy większych stawach, jeziorach i rzékach przez łąki płynących, często między zaroślami, szczególniej zaś lubi łachy spokojne lub małe jeziorka.
Obyczaje i sposób życia bardzo podobne do kaczek właściwych; niezbyt ostrożny, często się kupi w stada z cyrankami. Lot równie szybki jak cyranek, tak że lecąc z niemi w jednych stadach równocześnie podąża i zawsze prawie trzyma się na czele stada; równie prawie lekko jak cyranki z wody się podnosi. Gnieździ się w trawach, w miejscach mniéj więcéj suchych, zawsze przy zaroślach, niekiedy pod krzakiem. Jaj niesie 7-14.
Mięso ich prawie równie smaczne jak cyranek.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz