sobota, 26 maja 2012

Czapla modronosa

Ks. Kluk czaplę modronosą nazywał "grzywiastą", zaś prof. Taczanowski pisał o niej tak:
Rudawa, z białemi skrzydłami i brzuchem, z sutym obwisłym czubem i strzępiastemi barkówkami, nasada dzióba modrawa.
Pazury miernie długie, słabo zakrzywione, u palca skrajnego krótki.
Stary samiec ma wierzch głowy z długim i sutym na tył obwisłym czubem, i tylną stronę szyi rudawe, upstrzone czarniawemi strychami opasującemi brzegi piór przez całą ich długość; w najdłuższych piórach czuba środki białe; boki szyi blado rudawe, a przód białawy; grzbiet światło kasztanowaty wraz ze strzępiastemi barkówkami, sięgajęcemi za koniec ogona, piórka te mają promyki długie, bardzo cienkie, o wiele gęściejsze niż u dwóch białych gatunków czapli; ogon i skrzydła białe, te ostatnie na pokrywach i lotkach przedramieniowych rudawo lekko zafarbowane; spód i upierzenie goleni białe; u spodu szyi pióra długie o obrzednich przy końcu promykach. Dziób przy nasadzie modry, w końcu rogowo czarniawy; naga skóra przed okiem zielonawo siwa; nogi zielonawo żółte; pazury od nasady żółtawe, z ciemnemi końcami palców; tęcza żółta.

Samica cokolwiek mniejsza, krósze ma piórka w czubie i barkówki, a kolory mniej żywe.
Młoda w pierwszem pierzu nie ma odznaczonego czuba, lecz długie piórka na tyle głowy równo się układające z następnemi karku; wierzch głowy i tylnej strony karku szaro rudawy, na bokach głowy i szyi kolor rudawy, bledszy na przodzie, wszystkie zaś te części strychowane brunatnemi brzeżkami piór; gardziel czysto biała i sam przód szyi nieplamiste; plecy szaro brunatne, na bocznych barkówkach rudawe przez środek plamy; pokrywy skrzydłowe blado rudawe, gdzieniegdzie brunatno poplamione; lotki białe, ostatnie przedramieniowe i końce skrajnych koloru pleców; sterówki białe, środkowe w końcach brunatnawo lekko pociągnięte; brzuch czysto biały; golenie biało rudawe. Szczęka wierzchnia brunatnawa, brzeg jej i spodnia żółto zielonawa; zielonawa naga przestrzeń przed okiem; tęcza blado żółta; nogi zielonawo szare.

Po pierwszej zmianie pierza dostają odzieży podobnej do rodziców, lecz jeszcze mniej pięknej, czub i barkówki są krótsze. Po drugiem wypierzeniu wszystkie ozdoby są już należycie wykształcone.
Jaja jedne przedstawiają zieloność tak mocną jak na jajach ślepowrona, inne cokolwiek bledszą.
Gatunek ten w żadnym z trzech rodzajów europejskich pomieścić się nie daje, pomimo bowiem, że z każdym ma coś wspólnego, a mianowicie dziób i ozdobne barkówki czapli właściwych, szyję i nogi ślepowronów, a niektóre szczegóły ubarwienia, ogólnego kształtu i obyczajowe zbliżone do bąków, do żadnej z tych grup nie pasuje. Gdyby nie kolor jaj zielonawy i nie towarzyskość umieściłbym go między temi ostatniemi, lecz dla tych głównie powodów stawiam go osobno w rodzaju Buphus, gdzie mieści się także gatunek południowej Europy Adrea russata TEMM., u nas niepostrzegany, więcej do czapli właściwych zbliżony.

Mieszka w Europie południowej, a szczególniej w okolicach morza Czarnego i Kaspijskiego, w Turcyi, Grecyi, Węgrzech i Włoszech, zalatuje nierzadko do Francyi południowej i Niemiec południowych, w Niemczech środkowych rzadki, lecz częściej się trafia w Holandyi. W Afryce daleko się na południe rozciąga. U nas tak rzadka jak poprzedzająca, wiem jednak o ubiciu kilku okazów w Lubelskiem. Do Galicyi wschodniej częściej zalatuje, jak o tem świadczą liczne okazy w Muzeum DZIEDUSZYCKICH we Lwowie, bite w latach 1863, 1866, 1873 i 1879. Hr. DZIEDUSZYCKI w katalogu tegoż Muzeum powiada, że przez kilka tygodni stadko ich bawiło na stawach Markopolskim, Ratyckim i Pieniackim.
Przebywa głównie po trzcinach i zaroślach nadwodnych. Żywi się drobnemi rybami, robakami i owadami. Niezbyt ostrożna. Gnieździ się gromadnie, często w towarzystwie innych gatunków, po drzewach, krzakach i kępach między trzciną. Gniazdo z gałązek i trzciny. Jaj niesie 3 lub 4.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz