poniedziałek, 20 lutego 2012

Mewa srebrzysta

Mewa srebrzysta jest najpowszechniej występującą na śródlądziu dużą mewą. Oto co pisał o niej prof. Taczanowski:
Biała z blado popielatym płaszczem, czarnemi lotkami, biało kończystemi, i plamą pąsową na żuchwie.
Dziób woskowo żółty z plamą przy końcu żuchwy pomarańczowo pąsową; obwóki powiek pąsowe; nogi cieliste, z rogowemi pazurami; tęcze jasno żółte.
Stary ptak biały, na plecach i skrzydłach modro popielaty, koloru nieco ciemniejszego niż w gatunku poprzedzającym; lotki pierwszorzędne od nasady popielate, dalej czarne, białą niewielką plamą zakończone, na dwóch skrajnych kolor popielaty bardzo mało nasady zajmuje i głównie tylko na tylnym brzegu chorągiewki wnętrznej; na pierwszej przed końcem dwucalowa przestrzeń biała przez całą szerokość pióra, a końcowa plamka bardzo mała; na 2ej odpowiednio dwie plamy, długa na skrajnej chorągiewce, krótka, okrągława na wnętrznej, na następnych coraz mniejsza czarna przestrzeń, a coraz większa biała końcówka, kończy się to na szóstej; wszystkie inne lotki i barkówki popielate, biało zakończone. 

W odzieży zimowej dziób bledszy, od nasady często zielonawo naleciały, wierzch głowy poza czołem, boki głowy, tył i boki karku upstrzone podługowatemi, szaro brunatnemi plamkami.
U młodych w pierwszym pierzu dziób rogowy, nieco czarniawy przed białawym końcem, obwódki powiek ciemno szare, nogi rogowo brunatnawo żółtawe, tęcze szaro brunatne. Głowa i szyja biaława, upstrzone brunatno szaremi podłużnemi plamkami, gęstemi i ciemnemi na tyle wierzchu głowy, rzadszemi lecz równie ciemnemi na tyle karku, a blademi po bokach głowy i szyi, gardziel nieplamista; na przodzie oka półksiężycowata plama czarniawo szara; płaszcz szaro brunatny, dość ciemny, gęsto upstrzony na plecach i barkówkach szrokiemi obwódkami piór szaro białawemi i grubemi plamami blado rudawemi, na pokrywach skrzydłowych białemi obwódkami i plamami na piórach dłuższych; cały spód białawy, szaro brunatnemi plamami upstrzony, bledszemi i drobniejszemi środkiem, grubszemi i ciemniejszemi po bokach ciała; podbrzusze prawie nieplamiste; na pokrywach podogonowych odosobnione brunatne poprzeczne plamy; lotki ciemno brunatne, w końcu białawo wązko obwiedzionel ogon od nasady biały, brunatno plamkowany, zakończony szerokim brunatnym pasem; na skrajnej sterówce pas węższy, wązkim klinem na skrajną chorągiewkę zachodzący, a na białej przestrzeni zaledwie kilka plam; same końce wszystkich białe; kuper biały, mało poplamiony.

W drugim roku dziób, tęcze i nogi światlejsze; ubarwienie różni się od ptaka pierwszoletniego ciemno popielato szarem tłem grzbietu, brunatno plamistem.
W trzecim roku różni się od ptaka stergo ciemną plamą na dzióbie przed nozdrzami; pióra płaszcza ciemno szare, brunatno upstrzone, pomięszane z popielatemi, na lotkach przed białą końcówką szarobrunatne pociągnięcie; biały ogon obrzednio brunatno poplamiony i popryskany.
W czwartym roku z wiosny ma jeszcze ciemną plamę przed pąsową na żuchwie; lotki przed białemi końcami brunatnawo plamkowane, sterówki brunatno popryskane. Na jesień wyrównywa się już ze staremi.

Pisklę puchowe okryte puchem szarawym, czarniawo falowanym; na głowie rudawej czarniawe plamy; brzuch brudno biały; dziób brunatnawy, z żółtawym końcem; nogi różowo brunatne.
Na jajach tło szaro, rdzawo lub zielonawo gliniaste, albo szaro zielonawe; plamy spodnie brunatno popielate, powierzchowne brunatne lub brunatno oliwkowe; kształt i wielkość plam rozmaita: jedne drobne, mniej więcej zaokrąglone, gęsto rozmieszczone po całej powierzchni; na innych większe, mniej regularne i rzadsze, niekiedy w żyłki i kręte strychy powyciągane.

Obszernie jest na pobrzeżach europejskich rozmieszczona: bardzo pospolita na Atlantyku po 66° szerokości północnej, a mianowicie wszędzie na pobrzeżach skandynawskich, duńskich, szkockich i angielskich, równie jak w wielu okolicach morza Czarnego i Kaspijskiego; zdaje się, że w Islandyi wcale się nie znajduje. Z północy posuwa się na zimę nieco ku południowi, lecz rzadko zapuszcza się w głąb lądów. U nas rzadko postrzegana; Gabinet Warszawski posiada jeden tylko krajowy okaz młodej, którą znalazłem w Lutym zdechłą w  Bychawce pod Lublinem. Drugi znany mi okaz krajowy ptaka stergo ubity był w roku 1874 w okolicach Czarkowy. W Muzeum DZIEDUSZYCKICH znajduje się okaz zabity 2 Maja 1872 w okolicach Lwowa.
Obyczajów podobnych poprzedzającym gatunkom. Gnieździ się zarówno po skałach nadwodnych jak i po wyspach piaskowych, zupełnie płaskich, lub na jeziorach od morza oddalonych, zarówno w miejscach nagich jak i trawą lub trzciną porośniętych. Na górach lęgowych, ptasiemi zwanych, zajmuje drugi pas pod gnieżdżącemi się mewami czarnogrzbietemi (Dominicanus marinus) i maskonurem (Fratercula arctica). W niektórych miejscach gnieździ się w bardzo licznych osadach; i tak: na pobrzeżu północnem wyspy Sylt ma się gnieździć około 5000 par, którym mieszkańcy około 30,000 jaj wybierają, tym sposobem, że ptaki po podebraniu niosą się w tych samych miejscach; podobnież nad Czarnem morzem na Ostrowiu Ado pod Oczakowem większa część powierzchni zajęta jest gniazdami tej mewy, prócz jednego kąta, na którym są gniazda kormoranów. W obu tak odległych miejscowościach czas lęgowy jest prawie ten sam; do połowy Maja urządzają gniazda i zaraz się niosą. Do budowy gniazd mniej używa ziemi od poprzedzającej; w płaskich piaskowych miejscach grzebią dołki, jedne je podściełają suchą trawą, inne bez żadnej ściółki.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz