Sikora uboga

Sikora uboga zwana była przez ks. Kluka "błotniczką", przez Jundźwiłła "sikorą trzcinną", zaś przez Pietruskiego "makopijem". Tak pisał o niej prof. Taczanowski:
Z wierzchu szara, od spodu biała, wierzch głowy czarny. 

Stary ptak ma wierzch głowy czarny, z bardzo lekkim połyskiem, podgardle także czarne, lecz bez połysku; cały płaszcz, skrzydła i ogon szare; lotki i sterówki ciemniejsze, z jaśniejszemi brzegami; policzki, boki szyi i cały spód biały, po bokach szarawo zafarbowany.

Dziób czarniawy, nogi ołowiasto popielate; tęcze ciemno brunatne. Samica niczem się nie odznacza,
Młode w pierwszem pierzu podobne do rodziców, nie mają żadnego połysku na czarności wierzchu głowy.
Jaja z kształtu bardzo podobne do jajek poprzedzającej, kolor plamek jak na jajach sikory bogatki, lecz plamy te są stosunkowo mniejsze i najczęściej gęściejsze przy końcu grubszym. Zniesienia są zawsze jednostajne.

Sikora uboga mieszka w całej Europie; w Azyi środkowej i północnej aż do Kamczatki włącznie zastąpiona jest innemi blizkiemi formami, lecz dotąd nieznane są granice przebywania właściwej formy; w krajach północnych zimuje i wytrzymuje najcięższe mrozy. U nas równie pospolita jak bogatka; przebywa wszędzie po lasach i ogrodach, a nawet w miejscowościach błotnistych, brzeziną zarośniętych; zimą podobnie jak bogatka i błękitka, w znacznej ilości trzyma się przy budynkach i zapuszcza się do ich wnętrza. Obyczaje ma bardzo podobne do dwóch poprzedzających; tak samo jak owych, znaczna ich ilość przyłącza się do zbiorowych stadek i tak samo jak tamte, nie trzymają się ich ściśle. Lubi bardzo przebywać po zaroślach łozowych i trzcinnych, od czego nadano jej naukowe nazwisko. Prócz pokarmu z owadów, żywi się w znacznej części takiemi samemi nasionami, jak dwie powyżej wymienione, i podobnie rozbija je jak bogatka. Głosy wydaje podobne tamtym, lecz delikatniejsze i łatwe do odróżnienia. Z wiosny dużo śpiewa, lepiej i tonami więcej urozmaiconemi.

Gnieździ się w lasach i ogrodach, w dziuplach gotowych, albo w miejscach, gdzie się pnie spróchniałe brzóz i innych drzew liściowych znajdują, sama je wykuwa; takie dziuple mają około 8 cali głębokości, a 4 szerokości z otworem około cala średnicy. Gniazdo jej łatwo rozpoznać od gniazda innych sikor, gdyż zawiera daleko mniej mchów i jest zbudowane głównie z kawałków suchej trawy, na wpół przegniłych, wewnątrz grubo wysłane rozmaitą drobną siercią. Używa mniej piór od innych gatunków. Niesie od 6-12 jajek, które zwykle około połowy Maja zaczyna wysiadywać.